Hnita Jazz Club wint Vlaamse Cultuurprijs

din 10 mei 2022
De Hnita Jazz Club in Heist-op-den-Berg heeft een Ultima of Vlaamse Cultuurprijs gewonnen. De muziekclub won de prijs voor cultureel ondernemerschap. De Hnita Jazz Club is al jaren een begrip in de jazz-wereld. Andere Ultima's waren er onder andere voor de onlangs overleden Reinhilde Decleir, die onder andere bekend stond voor haar legendarische rol in Van Vlees en Bloed. Zij kreeg de onderscheiding voor algemene culturele verdienste.

Met meer dan 1000 optredens op de teller is de Hnita Jazz Club een van de meest roemrijke jazzclubs van de Benelux. Grote Europese en Amerikaanse sterren als Chet Baker, Charles Mingus, Gregory Porter, Keith Jarrett, Toots Thielemans, Art Blakey en Bill Evans passeerden de afgelopen 65 jaar in Heist-op-den-Berg.

De geschiedenis van de club gaat terug tot in 1955, toen jazzkenner Juul Anthonissen met de Heistse Jazz-Club jazzoptredens organiseerde in Zaal Bergola op de Heistse Berg. Vier jaar later werd de club omgedoopt tot Hnita Jazz Club, naar de achtste-eeuwse benaming voor de rivier de Nete. Drie verhuizingen later ging in 1983 de Hnita-Hoeve open, een langgevelhoeve uit het begin van de twintigste eeuw. Het werd de vaste stek van de Hnita Jazz Club.

Bezieler Juul Anthonissen leidde de jazzclub tot aan zijn dood in 2008, en legde terwijl één van ’s werelds grootste privéjazzarchieven aan met meer dan 20.000 platen, 1000 live-opnames, 900 boeken en talloze andere jazzpublicaties. Na Juuls dood in 2008 nam zoon Peter de leiding van de club over. Aan geschiedenis en frisse programmering geen gebrek, maar infrastructureel en financieel werd het steeds zwaarder. Met een vernieuwd bestuur van de vzw, de oprichting van een CVBA en een instroom van meer dan honderd vrijwilligers werd in 2018 de Hnita Jazz Club nieuw leven ingeblazen

Integraal juryrapport

Chet Baker, Louie Bellson, Dexter Gordon, het Brussels Jazz Orchestra ... Het zijn maar enkele namen van artiesten en bands die de pannen van het dak speelden in de Hnita Jazz Club. Al meer dan vijvenzestig jaaris Hnita Jazz Club in Heist-op-den-Berg een van de oudste actieve jazzclubs in Europa. Na het overlijden van de bezieler Juul Anthonissen nam zijn zoon Peter Anthonissen de leiding over. In 2018 werd Hnita Jazz vzw nieuw leven ingeblazen met de hulp van vele vrijwilligers.

Volgens de jury verdient de Hnita Jazz Club het om de Ultima Cultureel Ondernemerschap te winnen omwille van de vernieuwende aanpak bij zakelijke projecten, de sterke reputatie met internationaal artiestenbereik,de grote maatschappelijke impact in een niet-stedelijk gebied en de volgehouden inspanning om koste wat kost een gemeenschap met elkaar te verbinden.

Zo heeft de Hnita Jazz Club in 2018 een coöperatieve vennootschap opgezet om de aankoop van hun hoeve mogelijk te maken en om het dak te renoveren. Vele mensen werden aandeelhouder en dus ook mede-eigenaar van het gebouw. Dit leidde tot een ware gemeenschapsvorming waardoor de vennootschap ook later bij een crowdfunding voor de renovatiewerken kon rekenen op genoeg mensen die hun steentje wilden bijdragen aan het project. Op die manier heeft Hnita Jazz een succesverhaal uitgebouwd, gedragen door de gemeenschap.

Ook tijdens de coronacrisis was het niet stil in de Hnita Jazz Club. De motivatie om in deze moeilijke tijden toch activiteiten te organiseren, was groot. Zo hebben ze bijvoorbeeld enkele livestreams georganiseerd en zijn ze samenwerkingen aangegaan met verschillende locaties zoals het plaatselijke cultureel centrum om de programmatie te helpen verzorgen. Ondanks de minimale activiteit is Hnita Jazz Club trouw gebleven aan zijn doelstellingen en werd er secuur mee omgegaan. Dankzij het aanstekelijke doorzettingsvermogen kon de club blijven rekenen op steun vanuit alle hoeken.

Ten slotte looft de jury de cross-disciplinaire aanpak van hun businessmodel. Ze hebben een crowdfundingactie opgezet om de hoeve, die overigens tot ons erfgoed behoort, te restaureren. Daarnaast heeft Hnita Jazz Club ook een sociaal-culturele functie: het is een plaats waar mensen elkaar ontmoeten en dus naast de jazz ook van elkaars gezelschap kunnen genieten. De club biedt bovendien ook de kans aan muzikanten van andere genres om er te repeteren en try-outs te spelen. Hnita Jazz Club vormt dus een open en eigen ecosysteem waar niet in silo’s gedacht wordt maar waar men zoveel mogelijk wil verbinden en maatschappelijke impact wil creëren.

De mensen achter de Hnita Jazz Club kregen een Ultima voor hun ondernemerschap. (Foto's: Michiel Devijver)