De drugopvolgingskamer komt er uit de nood aan een alternatieve en gerichte aanpak van druggerelateerde criminaliteit. De procedure, die erop gericht is drugverslaafden met schuldinzicht en een hulpvraag, uit het klassieke strafsysteem te lichten zodat ze aan hun rehabilitatie kunnen werken. Dit kan zelfs nog voor er sprake is van een eindvonnis.
Maatwerk, herstel en responsabilisering staan centraal
De ervaringen in de afdelingen Antwerpen en Mechelen leren dat ze maken krijgen met een eerder jong publiek. Het justitiële contact blijkt voor hen een ‘wake-up call’ te zijn waardoor het DOK-traject voor een keerpunt zorgt.
De sterkte van de DOK ligt in de snelheid en de laagdrempeligheid. De beklaagde verschijnt zeer snel na het plegen van de feiten voor een rechtbank die hem/haar meteen responsabiliseert en bij de les houdt.
Verloop van de procedure voor de drugopvolgingskamer
In de eerste fase zal het openbaar ministerie (OM) beslissen om een verdachte al dan niet te dagvaarden voor de DOK. In deze fase worden ook de eerste stappen richting (drug)hulpverlening gezet met als doel tijdens fase 2 (of zo snel mogelijk na fase 2) reeds zicht te hebben op een hulpverleningstraject voor de betrokkene.
De tweede fase omvat de eerste correctionele zitting, de inleidingzitting.
De opvolgzittingen vormen de derde fase. De zaak wordt hierbij maandelijks uitgesteld. Bij een positief verloop kan de voorzitter beslissen om de zaak uit te stellen op twee maanden. Doorheen de verschillende fases spelen het justitiehuis en de justitie-assistenten in het bijzonder, een cruciale en aanklampende rol. De justitie-assistenten volgen het verloop van het DOK-plan op en zijn aanwezig op de DOK - zittingen om feedback te geven over het traject en om eventuele adviezen te formuleren ten aanzien van de rechtbank. Zodoende blijft maatwerk doorheen het volledige begeleidingstraject dat 12 maanden kan duren, gegarandeerd.