Stad van drukkers
Knooppunt 45
Je bent nu in Turnhout, een stad waar het fijn is om te winkelen en te ontspannen. Wist je dat Turnhout vele tientallen jaren lang één van de belangrijkste grafische centra ter wereld was?
Alles begon met de Leuvense drukker Pieter Corbeels. Hij was op de vlucht voor de Franse bezetter en kwam in 1795 in Turnhout terecht. Het mocht niet baten. Corbeels bekocht zijn overtuiging als aanvoerder van de Boerenkrijg met zijn leven. Zijn leerjongen P.J. Brepols nam de drukkerij over. De keuze om met een drukkerij van start te gaan in Turnhout was merkwaardig. In de stad waren amper vakmensen en machines. Maar Brepols was onvermoeibaar. De drukkerij boerde goed.
In 1830 kreeg het bedrijf wel een klap. Door de afscheiding van België verloor Brepols het merendeel van zijn klanten. Ook binnen het bedrijf rommelde het. De werknemers waren ontevreden. Velen verlieten het bedrijf en begonnen op zichzelf. Stilaan werd Turnhout een echte drukkersstad, met industriële drukkerijen tot in het hart van de stad. Langzaamaan werd de grafische sector de belangrijkste werkgever van de stad.
Tot de topproducten hoorden prenten, boeken en naslagwerken, religieus drukwerk, dozen en verpakkingen, papier, strips en natuurlijk ook de kaartspellen.
Intussen kwam er wel stevige concurrentie uit andere landen. Bepaalde producten verdwenen uit het assortiment. Weinig mensen kopen tegenwoordig nog woordenboeken, encyclopedieën of bijbels. Belangrijke bedrijven als Mesmaekers, Splichal en Proost gingen overkop. Net als misschien wel de bekendste drukkerij van Turnhout: Brepols
6 januari 2003
Een schokgolf gaat door Turnhout wanneer in 2003 de bekende drukkerij Brepols Graphic Industries failliet wordt verklaard. Bij de drukkerij werken 550 mensen. 330 van hen verliezen hun baan. Brepols Graphic Products, een deel van het bedrijf, kan blijven bestaan dankzij een gerechtelijk akkoord.
De curatoren van de failliete drukkerij gaan op zoek naar geld waarmee de schulden van het bedrijf deels kunnen worden gedempt. Ze vinden uiteindelijk een kleine 4 miljoen euro. Het geld gaat naar de banken. De andere schuldeisers, zoals leveranciers, klanten en uiteraard het personeel, blijven in de kou staan. Zij krijgen geen cent.
Brepols Graphic Products bestaat intussen nog steeds. Het geeft onder meer agenda’s uit.
Het voormalige kantoorgebouw van Brepols in het centrum van Turnhout heeft intussen een nieuwe bestemming. Het werd na een grondige renovatie een kunstencentrum dat onderdak biedt aan de Stedelijke Academie. Het gebouw werd in 1937 ontworpen door de Brusselse architect Paul Saintenoy. Bij de restauratie zijn de gevel en de typerende betonnen ramen bewaard gebleven.
Het Brepols-gebouw is een getuige van de bloeiende drukkersactiviteiten die Turnhout ooit gekend heeft.
Nog imposanter is de grote woontoren die op de terreinen verrees: Turnova.